Dinh dưỡng đúng, vận động hợp lý, ngủ đủ là 3 yếu tố quan trọng nhất quyết định chiều cao tối đa của trẻ.
Theo bác sĩ chuyên khoa 1 Hoàng Hồ Thống Nhất, chiều cao của con người ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như chế độ dinh dưỡng, vận động, điều kiện môi trường sống, chăm sóc y tế, di truyền, sức khỏe… Trong đó có 3 yếu tố mang tính quyết định, bao gồm:
Dinh dưỡng đúng
Cần cung cấp đầy đủ và cân đối nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ trong từng giai đoạn phát triển. Chế độ ăn phải bảo đảm đủ năng lượng và các dưỡng chất hỗ trợ tăng trưởng chiều cao là đạm, canxi, kẽm, sắt, i ốt, vitamin A, D, E…
Vận động hợp lý
Tùy theo độ tuổi, trẻ cần có những bài tập, thời gian vận động thích hợp. Vận động giúp trẻ cao lớn, ngăn ngừa thừa cân béo phì.
Ngủ đủ
Hormon tăng trưởng tiết ra vào ban đêm khi ngủ say sẽ giúp bé cao lên với điều kiện phải ngủ sớm trước 22h, đủ giấc trên 8 giờ mỗi ngày. Đối với bé sơ sinh và trẻ nhỏ, thời gian ngủ dài hơn, trung bình từ 12 đến 14 giờ.
Bác sĩ lưu ý, một đứa trẻ muốn phát triển tốt cần đạt được sự cân đối về chiều cao, cân nặng và sức khỏe tổng thể. Tùy vào mỗi giai đoạn phát triển của trẻ, cha mẹ cần quan tâm chăm sóc và cung cấp mức năng lượng khác nhau. Về cơ bản, một đứa trẻ sẽ trải qua những giai đoạn phát triển quan trọng như sau:
Giai đoạn bào thai
Bà mẹ mang thai cần được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đủ về số lượng, cân đối về chất lượng, để có thể tăng từ 10 đến 12 kg trong suốt thai kỳ. Đặc biệt, mẹ nên chú ý bổ sung thêm đạm, sắt và canxi là những dưỡng chất giúp tạo tế bào, mô, máu và xương cho thai nhi.
3 năm đầu đời
Khi được một tuổi, chiều cao trẻ có thể tăng lên 50% so với lúc mới sinh. 2 tuổi sẽ tăng 25%. 3 tuổi thêm 15%… Việc chăm sóc dinh dưỡng tốt cho bé trong giai đoạn này sẽ tạo được nền tảng để phát triển khi trưởng thành.
Giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì
Đây là cơ hội cuối cùng cho sự phát triển tầm vóc của trẻ. Chế độ dinh dưỡng phải bảo đảm đầy đủ các chất đạm, canxi, sắt, kẽm trong bữa ăn. Càng lớn bé càng không có thói quen uống sữa. Ngược lại, nhiều em xu hướng chỉ ăn thịt. Tuy nhiên, đây không phải là nguồn cung cấp canxi đủ đầy. Càng ăn nhiều thịt, với nhiều protein càng làm rối loạn cân bằng toan – kiềm, canxi, ảnh hưởng xấu đến quá trình cốt hóa. Thay vào đó nên cho trẻ uống sữa và chế phẩm từ sữa sẽ giúp cung cấp nguồn protein và canxi cân đối.
Chú ý: Từ 4 đến 10 tuổi và sau tuổi dậy thì cơ thể trẻ luôn phát triển dù không cao lớn vượt trội bằng 3 giai đoạn trên. Lúc này các em cần duy trì chế chế độ sinh hoạt, ăn uống khoa học để đạt được chiều cao tối ưu.
