Trước đây, mọi người thường cho rằng canxi chỉ ảnh hưởng đến xương cốt mà thôi, ví dụ như bệnh lùn ở trẻ em, bệnh loãng xương ở người lớn. Nhưng ngày nay, các nhà khoa học xác định được rằng canxi là nguyên tố hoạt động nhất trong cơ thể.
Canxi đóng vai trò rất quan trọng đối với chiều cao và sức khỏe hệ miễn dịch, đường tiêu hóa…của trẻ. Nhưng vì nhiều lý do, cơ thể trẻ thường không được cung cấp đủ lượng canxi.
Canxi – Vi lượng hoạt động nhất trong cơ thể
Canxi là một trong 5 nguyên tố vi lượng quan trọng cần thiết cho cơ thể, là một trong những chất mà cơ thể cần với lượng tương đối lớn.
Trước đây, mọi người thường cho rằng canxi chỉ ảnh hưởng đến xương cốt mà thôi, ví dụ như bệnh lùn ở trẻ em, bệnh loãng xương ở người lớn. Nhưng ngày nay, các nhà khoa học xác định được rằng canxi là nguyên tố hoạt động nhất trong cơ thể bởi:
– Nó là thành phần chủ yếu cấu tạo nên xương và răng
– Đảm nhiệm vai trò sĩ quan chỉ huy quá trình phản ứng miễn dịch: phát hiện sớm các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể vì canxi giữ vai trò sứ giả thông tin thứ hai; kích hoạt năng lực di chuyển và năng lực bao vây, tiêu diệt vi khuẩn, độc tố gây bệnh của tế bào bạch cầu.
Canxi là chất dẫn truyền thần kinh
– Ion canxi có vai trò quan trọng trong truyền dẫn thần kinh (trẻ thiếu canxi thường có biểu hiện khóc đêm, đêm ngủ giật mình hay quấy khóc, dễ nổi cáu, rối loạn chức năng vận động, không tập trung tinh thần).
– Ion canxi đóng vai trò quan trọng trong hoạt động co giãn của cơ bắp (thiếu canxi kéo dài sẽ làm khả năng đàn hồi của cơ bắp kém, cơ tim co bóp kém; ảnh hưởng tới cơ trơn gây tiêu hoá kém, chán ăn, đầy bụng, táo bón hoặc tiêu chảy…).
– Canxi tham gia vào quá trình làm đông máu. Nhờ đó, khi bị thương chảy máu, con người có thể cầm được máu.
– Canxi làm cho các tế bào kết dính với nhau. Hàng tỷ tế bào trong cơ thể kết dính với nhau để cấu trúc nên tim, gan, tỳ, phổi, thận… đó là tác dụng của ion canxi hỗ trợ quá trình gắn kết đó.
Canxi giúp kết dính các tế bào trong cơ thể
– Ion canxi có tác dụng bảo vệ đường hô hấp, người mắc bệnh phế quản mãn tính hoặc mắc bệnh phổi nếu thường xuyên dùng canxi sẽ sớm đẩy lùi được bệnh.
Người già nếu không cung cấp đủ canxi sẽ dẫn đến loãng xương. Người già thiếu canxi thường có biểu hiện thần kinh suy nhược và năng lực điều tiết thần kinh suy giảm: hay quên, tinh thần không ổn định, mất ngủ hoặc ngủ li bì, dễ cáu, thường ngủ mơ, đau đầu, tính tình thay đổi thất thường.
Thiếu canxi kéo dài làm cho cơ bắp kém đàn hồi kém, cơ tim co bóp yếu. Khi lao động, vận động mạnh sẽ cảm thấy tinh thần hồi hộp, thở dốc, vã mồ hôi, chân tay mệt mỏi.
Sự thiếu nồng độ Canxi trong máu rất nguy hiểm, cơ thể có một cơ chế tự điều tiết, khi đó nó sẽ điều chỉnh Ion canxi từ xương vào máu, lâu dần làm loãng xương.
Thiếu canxi dễ gây loãng xương, đau cột sống
Trẻ chỉ hấp thụ được canxi hoà tan. Vậy nhu cầu canxi của trẻ mỗi ngày là bao nhiêu?
Theo nghiên cứu của Viện dinh dưỡng Việt Nam, lượng canxi từ bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam trung bình là 482 mg. Ngay cả ở Mỹ, phần lớn người dân cũng không ăn uống đầy đủ canxi.
Với trẻ em, cơ thể trẻ chỉ hấp thu được canxi hoà tan còn canxi không hoà tan thì không hấp thu được.
Và sự hấp thu canxi sẽ bị giảm khi sự phân tiết acid dạ dày kém (trẻ quá nhỏ tuổi) thì việc chuyển canxi không hoà tan trong thức ăn sang dạng canxi hòa tan giảm; khi trẻ có các bệnh đường ruột (trẻ tiêu chảy dai dẳng, táo bón…), sự hấp thu canxi cũng kém đi.
Thực phẩm giàu Canxi
Bổ sung canxi hiệu quả cho trẻ
Khuyến cáo của Viện Y học (IOM) về nhu cầu canxi như sau:
- 1-3 tuổi: 700mg canxi mỗi ngày
- 4-8 tuổi: 1.000mg
- 9-18 tuổi: 1.300mg
Theo đó, để bổ sung đủ lượng canxi cho trẻ, bạn có thể dựa vào hàm lượng canxi có trong các thực phẩm dưới đây tính toán khẩu phần của trẻ:
- 224,6g sữa 3,25% chất béo: 291mg canxi.
- 224,6g sữa ít béo 2%: 297mg canxi
- 224,6g sữa không béo: 302 mg
- 224,6g sữa, bơ sữa: 285mg
- 224,6g sữa chua ít béo: 415mg
- 224,6g sữa chua trái cây, ít béo: 245-384mg
- Nửa chén đậu phụ: 204mg
Lưu ý:
Mức độ hấp thụ canxi ở các thực phẩm sữa, phô mai, đậu phụ… của trẻ còn phụ thuộc vào các thực phẩm giúp tăng hấp thu (có tính axit, có chất lysine, tryptophan…) hay các thực phẩm làm giảm hấp thu canxi (thức ăn nhiều đường, thức uống có ga, đậu đỗ, rau chân vịt).
Vì vậy, để đảm bảo con đủ canxi mỗi ngày, bạn nên cho con uống sữa và bổ sung thêm viên vitamin tổng hợp dành cho trẻ em, loại có uy tín, có nguyên liệu tự nhiên, để tăng khả năng hấp thu canxi cho trẻ. Khi trẻ đến tuổi dậy thì (9 – 18 tuổi), thì nên cho con dùng viên bổ sung dinh dưỡng Canxi và Magie (loại có tỷ lệ 2 canxi : 1 magie, đây là tỷ lệ giống xương, nên hấp thu tốt nhât), để cho trẻ phát triển tốt nhất cả chiều cao và trí tuệ.
