Cho đến nay ung thư vẫn là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất ở các nước kinh tế phát triển sau các bệnh tim mạch. Đối với nam giới thì ung thư dạ dày và ung thư thực quản chiếm ưu thế ở những người nghiện rượu, ung thư phổi có nhiều ở những vùng công nghiệp lớn và những người nghiện thuốc lá nặng. Đối với phụ nữ thì ung thư vú nhiều nhất sau đến ung thư cổ tử cung.
Nguyên nhân gây ung thư có nhiều và phức tạp. Nhiều nguyên nhân đã được đề cập đến nhưng chưa thuyết phục được mọi người nên chưa đi đến nhất trí.
Trong các nguyên nhân gây ung thư, gần đây người ta chú ý đến chế độ ăn uống. Mới đây Hiệp hội ung thư Mỹ vừa công bố kết quả nghiên cứu cho biết người ta có thể tránh được nhiều loại ung thư bằng một chế độ ăn uống hợp lý. Các nhà nghiên cứu ước tính khoảng 35% trường hợp ung thư có nguyên nhân từ chế độ ăn uống hàng ngày.
Điều rõ ràng là ung thư phát triển mạnh ở nước công nghiệp giàu hơn là các nước nghèo. Thí dụ: ung thư vú, toàn thế giới có 500.000 bệnh nhân thì tới 60% nằm ở các nước công nghiệp. Nước Mỹ có 150.000 người bệnh và nguy cơ mắc bệnh này một tăng. Số người mắc ung thư vú ở các nước Tây Âu cũng cao hơn hẳn các vùng khác trên thế giới.
Từ thực tế trên các nhà khoa học đó đi sâu vào nghiên cứu lối sống, sinh hoạt và chế độ ăn uống của bệnh nhân và quy tội cho chế độ ăn uống nhiều lipid ở các nước kinh tế phát triển là nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh. Theo tài liệu nghiên cứu của giáo sư Boyd thuộc Viện Ung thư học Toronto (Canada) trình bày tại Hội nghị ung thư học thế giới tại Budapest thì có mối liên quan rõ rệt giữa lượng mỡ tiêu thụ và một số loại ung thư. Qua số liệu thống kê từng vùng của nhiều tác giả khác cũng đã xác lập được mối tương quan giữa lượng lipid tiêu thụ với một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư ruột kết…Những bệnh này xảy ra nhiều ở các nước kinh tế phát triển phương Tây có chế độ ăn uống chứa khoảng 40-50% lipid.
Để biết chắc chắn nhân chủng học không liên quan gì đến vấn đề này các nhà nghiên cứu đã so sánh số người mắc ung thư trong số những người Nhật đang sống ở nước họ vẫn giữ lối sống và chế độ ăn cổ truyền với những người Nhật có chế độ ăn uống nhiều lipid ở Mỹ. Kết quả cho thấy số người sống ở Mỹ mắc ung thư cao hơn nhiều. Chỉ sau hai thế hệ, tỷ lệ mắc ung thư của những người Nhật này cũng tương đương như người Mỹ do lối sống và chế độ ăn uống của họ cũng giống người Mỹ. Do những kết quả trên các nhà nghiên cứu đã xác nhận giả thuyết cho rằng nguyên nhân gây ung thư là do chế độ ăn uống chứ không phải do chủng tộc.
Những khám phá hiện nay cho thấy một số thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày như các chất béo (lipid) có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, trong khi những thực phẩm khác chứa nhiều chất xơ có tác dụng ngược lại.
Hiệp hội Ung thư Mỹ đó cho xuất bản quyển sách “Cookbook” hướng dẫn mọi người cách ăn uống hợp lý nhằm tránh một số bệnh ung thư, trong đó có nhiều vấn đề đáng chú ý:
Giữ gìn không để cơ thể quá béo, nguy cơ mắc ung thư tăng lên 40% hoặc hơn nữa ở những người béo phì. Cần giữ cơ thể ở mức độ vừa phải bằng chế độ ăn uống hợp lý và thường xuyên tập thể dục. Nếu thấy cơ thể đó bắt đầu nặng nề, nên ăn ít hơn, không nên uống rượu và hạn chế các thực phẩm có đường để cơ thể giảm bớt cân nặng.
Hạn chế tối đa những thức ăn chứa nhiều lipid. Nên ăn những thức ăn luộc, hấp, thay cho những món rán, xào, đồng thời cũng không nên dùng những thức ăn được làm chín bằng cách hun khói, như món cá hun khói, xúc xích.
Ăn nhiều trái cây và rau tươi. Tăng cường cung cấp vitamin C cho cơ thể bằng những trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi, quýt…và uống nhiều nước trái cây tươi. Chú ý đến những rau quả có nhiều vitamin A vì vitamin này rất cần thiết cho cơ thể. Cả hai loại vitamin C và A đều có tác dụng bảo vệ cơ thể chống ung thư. Nói chung các loại rau tươi như bắp cải, su hào, cà rốt…đều là những thức ăn tốt có nhiều vitamin và muối khoáng rất có lợi cho sức khoẻ, đồng thời chống được nhiều loại ung thư.
Viện Dinh Dưỡng
